فرمهر منجزی: سیاست‌های فرهنگی تغییر کند تا کتاب در دسترس بچه‌ها قرار گیرد
«فرمهر منجزی» خانواده را دارای بیشترین نقش برای کتاب‌خوان شدن بچه‌ها دانست و گفت: وقتی بچه دست خانواده کتاب نبیند، چطور کتاب‌خوان شود؟
به گزارش روابط عمومی انتشارات میچکا این نویسندۀ کودک و نوجوان در چهارمین روز از نشست انتشارات میچکا که روز سه‌شنبه نهم آذر ۱۴۰۰ در باغ کتاب تهران برگزار شد، دربارۀ اهمیت زنجیره تولید کتاب تا ترویج گفت: اگر یک بچه کتاب‌خوان تربیت کنید وقتی به مدرسه می‌رود، به جای تشویق به کتاب‌خواندن ترغیب به درس‌خواندن می‌شود. یک بخش دیگر به اقتصاد خانواده برمی‌گردد که دوست دارد کتاب بخرد اما قیمت‌ها روز به روز بالاتر می‌رود و خانواده عادت نکرده که کتاب در سبد خانوار باشد. یک بخش هم بر عهدۀ نظام آموزشی است که سد بزرگی است. تقویت کتابخانه عمومی بسیار مهم است چون فقط نباید خانواده کتاب بخرد.
وی در ادامه افزود: یک بخش دیگر این موضوع به سیاست‌ها برمی‌گردد. نهاد کتابخانه‌های کشور یک سری کتاب را برای خودش ممنوع کرده، آموزش و پرورش همین‌طور، کانون هم همین‌طور. یعنی این‌ها همه مانعی بر سر راه کتاب‌خوان شدن بچه‌ها هستند. منابع غیردولتی هم هستند اما مگر چقدر بودجه و نیرو دارند. ما در کانون توسعه به روستاها می‌رویم اما مگر چقدر کتابخانه داریم و چند کتابخانه را می‌توانیم تجهیز کنیم؟ باید سیاست‌های فرهنگی تغییر کند تا کتاب در دسترس بچه‌ها قرار بگیرد. خانواده‌ها هم باید بیاموزند که بچه نباید فقط یک نوع کتاب بخواند تا دیدگاهش وسیع‌تر بشود.
منجزی در خصوص معیار انتخاب کتاب‌هایی که ترجمه می‌کند، توضیح داد: اول معیارهای عمومی هستند که نویسنده نثر قوی داشته باشد و عناصر داستانی مناسب پرداخته شده باشند؛ تصویرها هم خوب باشند. بخش دیگر معیارهای شخصی است. مثلاً به من می‌گویند داستان‌های مدرسه‌ای زیاد ترجمه می‌کنی. این عمدی است و من اتفاقات مدرسه‌ای را دوست دارم و خودم دوران خوبی در مدرسه گذراندم. همین‌طور کتاب‌های طنز را بیشتر دوست دارم و کتاب‌های ترسناک را برای ترجمه انتخاب نمی‌کنم. یک بخش دیگر هم به شناخت مخاطبم بستگی دارد و گاهی مسائلی در جامعه می‌بینم که دوست دارم به آنها هم پرداخته شود. معیارهای بومی دارم اما معتقد به بومی‌سازی نیستم. یعنی مخالفم که اگر مسائلی در کتاب هست که در فرهنگ ما نیست نباید آن را ترجمه کنم. برعکس معتقدم ترجمه می‌تواند بچه‌ها را با فرهنگ‌های مختلف آشنا کند.
این مترجم آثار کودک و نوجوان در پاسخ به پرسش شهرام اقبال‌زاده دربارۀ نهادهایی که در آن فعالیت دارد، تصریح کرد: من در گروه مردم‌شناسی فرهنگنامه کودک و نوجوان مقاله می‌نویسم و ویراستار هستم. سال‌هاست با شورای کتاب کودک هم همکاری دارم. الان هم بیشتر زمانم را با کانون توسعه فرهنگی کودکان در خدمت خانم منیر همایونی هستم که از پیشکسوتان فعال در زمینه کودک هستند. نزدیک ۲۰ سال است که در روستاها کتابخانه‌ها را تجهیز می‌کنیم و هدف این کانون هم همین است که امکاناتی که در دسترس بچه‌ها در شهرها هست، در روستاها در دسترس بچه‌ها قرار بگیرد. در این طرح افراد بومی برای کتابداری آموزش می‌بینند. در این سال‌ها در شبکه مروجان هم برای ترویج کتابخوانی همکاری داشته‌ام.
منجری دربارۀ آثار ترجمۀ اخیر خود گفت: کتاب «باستر خرگوشه» را وقتی خودم خواندم برایم جالب بود. این خرگوش ویژگی‌هایی مثل خواندن و نوشتن و یادگرفتن را دوست دارد که در هر جلد به آن پرداخته می‌شود و مناسب گروه سنی از پیش دبستان تا دوم ابتدایی است. وقتی بچه‌ها این کتاب را می‌خوانند با آن همراه می‌شوند و با او همذات‌پنداری می‌کنند. کتاب تصویرپردازی‌های خوبی هم دارد.
وی دربارۀ کتاب‌های مجموعه «باغ وحش» خاطرنشان کرد: مجموعه «باغ وحش» طنز است و در هرکدام اتفاقی جالب می‌افتد. کنشگر این کتاب‌ها حیوانات هستند و ماجراهای جالبی پیش می‌آید. نثر این مجموعه برای بچه‌هایی که می‌توانند کتاب بخوانند مناسب است. مجموعه «کتابدار دوست داشتنی ما» هم کتاب‌های دیگری است به کتابدارهای مدرسه می‌پردازد و در چهار جلدی که هست بچه‌ها ماجرایی در مدرسه دارند. در اولین جلد بچه‌ها فکر می‌کنند کتابدار چیزی به آنها یاد نمی‌دهد، چون مستقیم چیزی به بچه‌ها نمی‌گوید و موقعی که بچه‌ها سؤال می‌کنند راهی پیدا می‌کند که بچه‌ها خودشان جستجوگر شوند. کتاب «گربه خرابکار» هم یک مجموعه ۱۳-۱۴ جلدی است، البته هنوز نویسنده در حال نوشتن است که ما فعلاً چهار جلد را چاپ کرده‌ایم. چهار جلد دیگر هم مجوز گرفته و در حال انتشار است.
مهشید مجتهدزاده: همه کسانی که در زنجیره تولید هستند کتاب اهدا کنند
در این نشست مهشید مجتهدزاده، مترجم، نویسنده کودک و نوجوان و کتابدار نیز گفت: چندین سال است که سابقه کتابداری دارم. آبان ماه هفته کتاب را پشت سر گذاشتیم و من سروقت دوستان اهل قلم رفتم و ازشان فیلم گرفتم که ضمن تبریک هفته کتاب، تعدادی کتاب هم اهدا کنید. خوشحالم که دوستان خوبی دارم که تعداد بسیار زیادی از کتاب‌های کتابخانه‌شان را اهدا کردند. ما مانند تکه‌های پازل هستیم و هیچ‌کدام به تنهایی کامل نیستیم. خوب است همه کسانی که در زنجیره تولید کتاب هستند دست به دست هم بدهند و کتاب اهدا کنند تا کتاب به دست همه افراد این سرزمین برسد.
نشست انتشارات میچکا از ششم تا دوازدهم آذرماه ۱۴۰۰ با اجرای جعفر توزنده‌جانی و حضور شهرام اقبال‌زاده و سایر صاحب‌نظران ادبیات کودک و نوجوان در باغ کتاب تهران برگزار می‌شود. رضوان خرمیان، حمید عبدالهیان، مجید عمیق، ناهید معتمدی، امین حسینی، میترا نوحی، مهرزاد زمردیان، فرزانه رحمانی، مژگان سعیدیان و مصطفی رحمان‌دوست از دیگر میهمانان نشست‌های مورد اشاره به شمار می‌روند.
منبع: انصاف نیوز
|